De opbaarplank: intiem alternatief voor een kist

Op een opbaarplank ligt een overledene gewikkeld in een lijkwade. Hierdoor voelt de overledene voor nabestaanden vaak dichterbij. Een opbaarplank is een goede optie voor mensen die een afgesloten kist onprettig vinden.

De opbaarplank in het kort:

• Een opbaarplank wordt ook wel draagbaar of opbaarplateau genoemd.
• De overledene is gewikkeld in een lijkwade, een wikkeldoek van natuurlijk materiaal. Deze is verplicht bij een opbaarplank.
• Begraven met een opbaarplank is duurzamer dan met een kist.
• Goed alternatief voor mensen met claustrofobie of die een afgesloten kist geen fijn idee vinden.
• Vanuit sommige geloven is een opbaarplank en lijkwade een standaard onderdeel van de uitvaart.
• Zelf een houten opbaarplank maken is ook mogelijk.

Wat is een opbaarplank?

Een opbaarplank is een alternatief voor een uitvaartkist. De overledene ligt daarop in een afscheidswade. Nabestaanden ervaren de dierbare vaak dichterbij omdat er geen houten omkleding is. Een opbaarplank kan bij begraven, natuurbegraven en cremeren worden gebruikt.

Opbaarplank: altijd met lijkwade

Een overledene ligt altijd op de opbaarplank in een lijkwade. Dit is een doek van natuurlijke materialen. Sommigen kiezen voor een persoonlijke wade, zoals een deken van thuis. Nabestaanden kunnen de dierbare zelf in de lijkwade wikkelen, wat kan helpen bij het afscheid en de rouwverwerking. Sommige geloven hebben speciale rituelen voor het wikkelen.

Kosten opbaarplank en lijkwade

Een opbaarplank kost gemiddeld tussen de € 200 en € 800, afhankelijk van de houtsoort. Een lijkwade kost gemiddeld € 250 tot € 1.000. Bij een DELA-verzekering wordt een basis opbaarplank met lijkwade volledig vergoed. Een eigen doek als lijkwade is kosteloos. De opbaarplank met GreenLeave-keurmerk uit de DELA-collectie kost rond de € 725 voor leden en is inclusief een linnen wade.

Soorten opbaarplanken

Een opbaarplank is meestal gemaakt van duurzaam hout, zoals bamboe, beukenhout of wilgentenen. De opbaarplank heeft een opstaande rand om vallen te voorkomen en sommige zijn bekleed. Voor een crematie moet de bodem plat zijn, zodat de opbaarplank makkelijk de crematieoven inschuift. Nabestaanden kunnen ook zelf een opbaarplank maken, zolang deze groot genoeg en draagbaar is.

Wij bieden in ons assortiment een opbaarplank van Nederlands dennenhout aan met het GreenLeave-keurmerk en bekleding van ecru linnen. Het keurmerk geeft aan dat voor de productie een lage CO₂-uitstoot geldt. Andere opties zijn opbaarplanken van hennep of vurenhout. Al deze opbaarplanken zijn geschikt voor gebruik op natuurbegraafplaatsen.

Zelf een opbaarplank maken?

Wij krijgen wel eens de vraag of nabestaanden zelf een opbaarplank mogen maken. Hoewel dit mogelijk is, gebeurt het in de praktijk niet vaak. Dit komt doordat de tijd tussen overlijden en de uitvaart meestal kort is. Daarnaast zijn er meerdere eisen waaraan de opbaarplank moet voldoen. Zo moet de plank plat zijn en moet deze veilig verplaatsbaar zijn. Informeer altijd vooraf wat er mag en mogelijk is. Dit kan via onze Klantenservice per e-mail: klantenservice@dela.nl.

Duurzame opbaarplanken

Een opbaarplank bestaat uit onbewerkt hout. Er zijn diverse duurzamere mogelijkheden, zoals wilgentenen en snoeiafval van knotwilgen. De duurzaamheid van de plank hangt ook af van de herkomst; Nederlands hout zorgt voor minder CO₂-uitstoot dan hout uit het buitenland. Dit scheelt aanzienlijk als je een duurzame uitvaart belangrijk vindt.

Wanneer kies je voor een opbaarplank?

Een opbaarplank is in Nederland nog redelijk onbekend. Toch wordt er om verschillende redenen al wel voor gekozen, zoals:

• Als je een toegankelijk en benaderbaar afscheid wilt.
• Als je een kleine of afgesloten kist een onprettig idee vindt.
• Als je voor een lijkwade wilt kiezen. Dat is vaak in combinatie met een opbaarplank, maar dit kan ook met een mand of kist.
• Vanwege geloof of cultuur, zoals bij een Hindoestaanse of islamitische uitvaart.
• Als een bedopbaring niet mogelijk is. Het opbaren op een opbaarplank komt gevoelsmatig dichter in de buurt van een bedopbaring dan met een kist.

Betrokkenheid nabestaanden belangrijk

Veel nabestaanden kiezen niet voor een opbaarplank, omdat het nog niet zo gebruikelijk is. Soms vinden ze het confronterend om hun dierbare in een lijkwade te zien liggen. Als je zelf kiest voor een opbaarplank, is het aan te raden je nabestaanden bij je keuze te betrekken of dit vast te leggen in een uitvaartwensenboekje. Nabestaanden hebben achteraf vaak het positieve gevoel dichter bij hun dierbare te zijn geweest.

Opbaarplank duurzamer dan een uitvaartkist

Een opbaarplank is duurzamer dan een kist voor een begrafenis. Dit komt door de snellere afbraak en het gebruik van minder hout. Bij crematies is dit niet altijd zo. Soms is een invoerplank nodig, zoals bij een takkenbaar of wilgenmand. Elektrisch cremeren is dan een duurzamer alternatief. Er is dan geen extra hout nodig, wat zorgt voor minder CO₂-uitstoot dan bij een kist.

Bekijk het overzicht van DELA-locaties met een elektrische crematieoven.