Afscheid in Noord-Holland op boomstammen in de zon

Toen de schoonvader van Frank een paar jaar geleden ziek werd, bestond er nog even hoop dat het weer goed zou komen. Het mocht niet zo zijn en op het eind ging hij ontzettend snel achteruit. 'Gerard wilde daarom een voorgesprek doen om zijn uitvaart te bespreken, maar dat verliep moeilijk. Hij vond het lastig om te praten over zijn overlijden en wist eigenlijk ook niet zo goed hoe hij de uitvaart wilde vormgeven. Hij wilde niet dood, daar komt het eigenlijk op neer. Erover praten was te confronterend voor 'm.'

Samen kijken bij opa

Frank en zijn vriendin – Gerards dochter – hebben hun kinderen van twee en drie jaar open betrokken bij het overlijden van hun opa. 'We hebben eerlijk tegen ze gezegd dat opa dood is en niet meer terugkomt. Dat hij nu een sterretje is en voor altijd naar ons zal kijken. Dat vonden we passen bij de leeftijd. We hebben ook boekjes van Woezel en Pip en een boekje over een muis die doodgaat met ze gelezen.'

Ze hebben er daarnaast voor gekozen de kinderen gewoon bij opa te laten kijken. 'Hij was thuis opgebaard in de achterkamer. We hebben de deur opengelaten, zodat ze zelf konden bepalen wanneer ze naar 'm toe wilden. In het begin vonden ze dat spannend en durfden ze er alleen samen met ons heen. Na een tijdje gingen ze er met hun nichtjes heen en stonden ze regelmatig met z’n vijven of zessen bij opa. De kinderen zijn er heel natuurlijk mee omgegaan.'

Passend afscheid organiseren

Voor de familie was het heel belangrijk om een passend afscheid voor Gerard te organiseren. Misschien wel des te meer, omdat hij er zelf de kracht niet meer voor had. 'Mijn schoonvader had bijvoorbeeld wel wat met de kerk. Hij was niet echt gelovig maar hij kwam er als kind vaak en vond het een mooi gebouw. We hebben er daarom voor gekozen afscheid te nemen in de kerk. Niet op de traditionele manier met een pastoor en een avondwake, maar met mooie muziek omringd door alle mensen die belangrijk voor hem waren. Dat waren er veel, rond de 600.'

De dag erna was de intieme, besloten uitvaart bij het uitvaartcentrum van crematorium Waerdse Landen van DELA in Heerhugowaard. We vonden de locatie heel passend. Mijn schoonvader liep vaak vanuit thuis de dijk richting Heerhugowaard over, dat was z’n vaste rondje. Op de dag van het afscheid hebben we die route dus met de rouwauto gereden. Daarnaast hebben we ervoor gekozen mijn schoonvader te cremeren omdat we op die manier allemaal een stukje van hem bij ons kunnen houden.

Bij het crematorium heeft de familie afscheid genomen in de buitenaula. Want zodra het kon, zat Gerard buiten. 'We zaten op boomstammen om hem heen en de zon scheen. Gerards drie dochters en zijn vrouw hebben allemaal gesproken en tussendoor werd er mooie muziek gespeeld. Wat mij erg raakte, was dat ze allemaal een hele unieke band met hem hadden. Voor alle vier was hij precies de vader en man die ze nodig hadden. Er sprak zo veel waardering uit hun woorden en dat verdiende hij ook. Hij heeft het gewoon goed gedaan in z'n leven.'

Belang van praten over de dood

Frank weet dat het belangrijk is om te praten over de dood en het afscheid, maar ook hij vindt het lastig. 'Als ik heel eerlijk ben, weet ik ook nog niet wat ik wil. Ik weet bijvoorbeeld nog niet of ik gecremeerd of begraven wil worden. Aan de ene kant denk ik: Ik moet daarmee aan de slag want dat geeft m’n nabestaanden straks rust. Aan de andere kant denk ik: Waarom moet ik me daar nu al druk over maken? Het is hopelijk nog niet aan de orde. En als het wel zo is, dan is het zo. Waarschijnlijk ben ik daarin net zo'n typische, nuchtere Noord-Hollander als mijn schoonvader.'