'Opruimen kan je helpen als je rouwt'

Wie is Miriam Bakker?

Na jarenlang in de mode te hebben gewerkt, gooide Miriam Bakker het roer helemaal om. Ze ging in de leer bij de Japanse opruimgoeroe Marie Kondo en deed daarnaast een opleiding tot coach. Ze is zich in de loop van de tijd steeds meer gaan richten op de emotionele kant van het opruimen, wat extra gevoelig ligt na een verlies.

Opruimen betekent niet alles weggooien

Door samen met cliënten op te ruimen, helpt ze mensen met hun rouwverwerking. 'Rouw is breder dan alleen de dood', zegt Miriam. 'Het is het eerste waar we aan denken, maar je kunt ook rouwen na een scheiding of door een onvervulde kinderwens.' Volgens Miriam kan het bij je willen houden van de spullen van je dierbare de rouwverwerking in de weg staan. 'Opruimen betekent niet alles weggooien, maar bewust kiezen wat je van je dierbare wilt houden.'

Konmari-methode

Volgens de Marie Kondo-methode ruim je niet op per kamer, maar per categorie. Je begint met de makkelijkste spullen, vaak is dat de kleding. Vervolgens werk je langzaam toe naar de spullen met veel emotionele waarde. Volgens Miriam train je op die manier je 'besluitvaardigheidsspier' en is het uiteindelijk minder moeilijk om afscheid te nemen van de dingen die een sentimentele waarde hebben.

Emotionele waarde

Toch kan ook kleding na de dood van een geliefde moeilijk zijn om weg te doen. 'Mensen voelen zich schuldig', legt Miriam uit. 'Cliënten zeggen vaak: 'Het voelt alsof ik hem/haar weggooi.' Waar we uiteindelijk naartoe werken is dat je alleen de spullen overhoudt die een positief gevoel bij je oproepen en je steunen in de door jou gewenste levensstijl. Natuurlijk kan dit ook een kledingstuk zijn, bijvoorbeeld die ene mooie jas van je moeder. In het geval van bezittingen van een dierbare betekent het dat je spullen houdt die je met blijdschap en liefde doen terugdenken aan hem of haar. Veroorzaakt iets juist verdriet, dan ga ik daar verder op in. Wat maakt dat juist dit jou verdrietig maakt? Soms komen in deze gesprekken de redenen naar voren waarom iemand de spullen nog niet heeft kunnen opruimen.'

Leven in plaats van overleven

Als opruimcoach kom je heel dicht bij de mensen. Het komt voor dat het opruimen een langdurig proces is. Bij de man die na tweeëntwintig jaar klaar was om de spullen van zijn overleden vrouw op te ruimen, kwam Miriam in totaal een halfjaar over de vloer. 'Ik was om de week een hele dag bij hem, van 's ochtends tot 's avonds. Tweeëntwintig jaar eerder verongelukte zijn vrouw. Ze hadden twee kinderen, eentje van zes en een baby van zes maanden. Hij is vanaf dat moment gaan overleven in plaats van leven, haar spullen sloeg hij op. Alles was er nog, zelfs de nachtjapon waar ze een halfjaar voor ze stierf in was bevallen. Na het ongeluk had hij een haarlokje van zijn vrouw gevonden en dat in een envelopje gedaan. Het envelopje maakte hij open terwijl ik naast hem zat. Hij zei dat hij voor het eerst in al die jaren weer het gevoel had dat hij zijn vrouw kon aanraken. Dat envelopje hebben we bewaard voor het laatst. Toen was hij er klaar voor’.

4 opruimtips

1. Ruim op per categorie: ook wanneer je zonder coach spullen van een naaste gaat opruimen, raadt Miriam aan om het per categorie en in een bepaalde volgorde te doen. Dus kleding, keukenspullen, boeken, overige zaken en de spullen met een emotionele waarde. 'Zo houd je structuur en overzicht. En door het op te delen, kun je het zien als meerdere heuveltjes in plaats van één grote berg, dat is belangrijk.’
2. Neem de tijd: het is belangrijk om de tijd te nemen en het in te plannen. 'Doe het bewust, dus bekijk alles met aandacht, en zie het ook echt als rouwverwerking. Mensen kunnen in paniek raken en denken: ik wil dit niet. Probeer je dan te bedenken dat je de spullen een waardig afscheid gaat geven.' En dat afscheid is ook echt belangrijk, legt Miriam uit, want volgens haar onderschatten veel mensen de energie die van al die bezittingen af komt als je alles bewaart.
3. Zoek de spullen uit bij het huis van de dierbare: een andere tip is, waar dat kan, het uitzoeken van spullen op de plek waar je dierbare woonde. 'Als je alles meeneemt naar je eigen huis, ga je het nooit meer uitzoeken', zegt Miriam. 'Dat is tenminste mijn ervaring. Door alles door je handen te laten gaan, sta je bewust stil bij zijn of haar leven en jouw herinneringen. En je kiest heel weloverwogen voor de dingen die je bewaart, zoals een envelopje met een haarlok.'
4. Vraag om hulp: een professionele opruimcoach of een goede vriend(in) die verder van je dierbare af staat, kan je helpen om de slag van emotie naar praktisch te maken.