Wat eet je als je rouwt?

Eigen ervaring

Toen Mahsa Jafari 18 was, verloor ze haar 21­jarige broer aan een hartstilstand. ‘Ik was in de rouwperiode totaal niet bezig met voeding of zelfzorg’, aldus Mahsa. ‘Pas later realiseerde ik me dat ik bepaalde dingen anders had kunnen doen. Ik ging voeding & diëtetiek studeren en verdiepte me voor mijn afstudeeronderzoek in de invloed van rouw op levenskwaliteit en eetgedrag.'

Gezondheidsrisico's bij rouw

Mahsa kwam erachter dat er veel gezondheidsrisico’s kleven aan rouw. 'Rouw kan je immuunsysteem verzwakken, leiden tot een hoge bloeddruk en het risico op hart­ en vaatziekten of diabetes type 2 vergroten. Ook loop je een risico op ondervoeding. Mensen die een dierbare hebben verloren, willen nog weleens maaltijden overslaan door een verminderde eetlust. Dan krijg je niet voldoende voedingsstoffen binnen. Door de stress in een periode van rouw kun je te veel cortisol gaan aanmaken, wat onder meer kan leiden tot overgewicht, darmklachten en ontstekingen.’

5 Tips om gezond te blijven tijdens de eerste periode nadat je een dierbare bent verloren

1. Probeer geen maaltijden over te slaan.
2. Varieer met fruit. De ene dag een appel? De volgende dag een banaan.
3. Nodig mensen uit om te komen eten en kook samen.
4. Maak gezonde keuzes als je eten bestelt.
5. Drink niet te veel alcohol en koffie.

Elk rouwproces is anders

Mahsa besloot haar passie voor voeding te combineren met haar persoonlijke ervaring en nabestaanden te gaan helpen met hun eetpatroon. ‘Een gezonde leefstijl heeft een groot verschil gemaakt in mijn eigen rouwproces, waardoor ik me weer gelukkig en fit ben gaan voelen.’ Er is geen ‘one size fits all’ ­aanpak die Mahsa voor iedere nabestaande kan inzetten. Geen rouwproces of nabestaande is immers hetzelfde.

Kleine stapjes

De methode van Mahsa is erg gepersonaliseerd. 'Ik kijk eerst hoe het er nú uitziet. Dan bepalen we hoe we het kunnen verbeteren. Ik raad altijd aan om kleine stapjes te zetten; er wordt al zoveel van nabestaanden gevraagd. Drink je vijf koppen koffie per dag, probeer dat dan morgen terug te brengen naar vier. Het is belangrijk dat de basis in orde is; dat wil zeggen dat je eiwitten, (goede) koolhydraten en vetten eet. Eiwitbronnen zijn bijvoorbeeld vlees, vis, gevogelte, zuivel en peulvruchten. Goede koolhydraten vind je onder andere in volkoren brood, volkoren pasta of zilvervliesrijst en aardappelen. Gezonde vetten zitten bijvoorbeeld in olijfolie, avocado, vette vis zoals zalm of makreel en ongezouten noten. Daarnaast is het belangrijk om voldoende groenten en fruit te eten.’

Belangrijk om te variëren

Volgens Mahsa is het ook zaak om te variëren. 'Stel dat je elke dag één appel eet, dan mis je vitaminen die in ander fruit zitten. Dus om zoveel mogelijk voedingsstoffen binnen te krijgen in een tijd die veel van een nabestaande vraagt, is het goed om veel verschillende dingen te eten. Ook hier is weer niemand hetzelfde, maar er zijn zeker dingen met betrekking tot eetgedrag die je vaker ziet bij rouwenden.'

Geen zin om voor jezelf te koken

'Een weduwe of weduwnaar kan het niet de moeite waard vinden om voor alleen zichzelf te koken. Vaak gaat het dan niet om de moeite van het koken, maar om de context. Je bent ineens alleen op momenten die je altijd deelde met je partner. Het kan dan helpen om iemand uit te nodigen voor het eten, of misschien iemand anders die ook een dierbare heeft verloren. Samen eten kan helpen om de maaltijd langzaamaan weer leuk te maken in plaats van iets dat moet. Er wordt altijd aangeraden om aan tafel te eten, maar als die plek nu emotioneel heel beladen is, kun je dat misschien anders inrichten.

En als je het niet kunt opbrengen om te koken, is het geen ramp om een keer eten te bestellen. Ik adviseer wel om dan niet steeds voor pizza of een andere vette hap te gaan. Ook als je bestelt, zijn er gezondere keuzes; denk aan volkoren noedels met gewokte groenten en vlees of kip. Ik zie regelmatig dat mensen in de rouw sneller grijpen naar zoet en vet. Maar dat is geen effectieve oplossing voor verdriet en komt je gezondheid niet ten goede. Ik wil mensen leren om hun lichaam te voeden, niet vullen.’

Slaap, stress en beweging spelen ook mee

Naast zoet en vet zijn er nog meer valkuilen waar je in kunt stappen als je rouwt. Zo kun je sneller naar alcohol grijpen, of extra veel koffie drinken om je energie op peil te houden. ‘Heel belastend voor je lichaam. Het is beter om die dingen te vermijden.’ Mahsa benadrukt dat voeding een onderdeel is. Het gaat om het complete plaatje. ‘Slaap, stress, beweging – het speelt allemaal mee. Ik adviseer mensen onder andere om een vast ritme aan te houden en een fijne, rustige slaapomgeving te creëren. Ademhalingsoefeningen en meditatie kunnen helpen om tot rust te komen en beter te slapen. Al deze dingen, én die gezonde voeding, geven het leven smaak.'

Terug naar balans

Mahsa ziet dat mensen hun levenslust weer terugkrijgen. ‘In dat proces ondersteun ik ze graag! Het verbeteren van eetgewoonten kan nabestaanden een prettig gevoel van controle geven, in een tijd van weinig emotionele controle. Je hebt namelijk geen invloed op wat er is gebeurd, maar wel invloed op wat je eet.’

Heb jij behoefte aan meer informatie of hulp bij dit onderwerp? Bezoek dan de website van Mahsa.